Is vertalen een kunst? Wat er nou toch zo moeilijk aan vertalen kan zijn, wordt mij weleens gevraagd. Of waarom ik het zo leuk vind om te doen. En of er überhaupt nog wel mensen zijn die een vertaler of vertaalbureau inschakelen. Want je hebt toch gewoon Google Translate? Iedereen kan toch zeker zelf zijn documenten vertalen tegenwoordig? Zonde van het geld om dat uit te besteden…
Tja, allemaal logisch-klinkende argumenten. Maar grappig genoeg niet werkend in de praktijk. Ga maar eens na. Wie heeft er in het bedrijfsleven tijd om documenten zelf te gaan zitten vertalen? En wie durft er zijn/haar hand voor in het vuur te steken dat Google Translate de essentie van een origineel document op dezelfde manier over kan brengen? Er hoeft maar één verbindingswoordje verkeerd vertaald/gebruikt te zijn, en er staat iets compleet anders.
De waarde van correcte vertalingen
En hoe vaak ergeren we ons wel niet groen en geel aan letterlijk vertaalde ondertitelingen wanneer we ons favoriete televisieprogramma zitten te kijken. Laten we ook vakterminologie en business lingo die zo’n grote rol spelen op de werkvloer en in ons dagelijks leven niet vergeten. Denk bijvoorbeeld aan een internationaal bedrijf dat alle medewerkers op de juiste en dezelfde manier op moet leiden. Of aan juridische, vertrouwelijke stukken, waarin ontzettend belangrijke beslissingen over iemands leven staan geformuleerd. Of aan het aanspreken van een nieuwe markt m.b.v. het vertalen van een website zonder de doelgroep in dat andere land te beledigen of, erger nog, helemaal niet te bereiken!
Vertalen is een vorm van kunst met een passie
En dát is nu precies waar vertalers in beeld komen. Mensen van vlees en bloed, met passie en talent voor alles wat met taal te maken heeft. Voor woorden, de spelling en klank ervan, zinsopbouw en grammatica, en met oog voor detail en kennis van de cultuur waar desbetreffende taal gesproken en geschreven wordt. Vertalers met de ‘drive’ om ervoor te zorgen dat de ‘tone-of-voice’ van de auteur herkenbaar blijft én het zijn/haar persoonlijke missie maakt om het eindresultaat goed leesbaar te maken en houden voor de beoogde doelgroep.
Vertalers die meedenken met hun opdrachtgever en die beseffen dat communicatie een vaardigheid is. Die ook deskresearch doen wanneer dat nodig is en die zich inlezen én -leven. Mensen die er stiekem trots op zijn wanneer ze een boodschap op de juiste manier hebben weten over te brengen. Foutloos en toch met gevoel. Of wanneer ze een grap niet in kracht hebben doen inboeten en de moraal van het verhaal hebben weten te behouden.
Natuurlijk is taal universeel. En natuurlijk zijn vertaalmachines hele handige ‘tools’. Maar om de brug te slaan van de ene naar de andere taal, cultuur en elkaar écht te begrijpen, de boodschap écht en kloppend over te brengen, zullen er altijd vertalers nodig zijn. In alle soorten en maten, van alle markten thuis, met een gezonde dosis nieuwsgierigheid. En laat dat nou nét zijn wat ons beroep zo leuk en interessant maakt. Gevarieerd ook. Als je het mij vraagt is vertalen dan ook niet zomaar een klusje dat door machines uitgevoerd kan worden. Het is juist datgene wat ons mensen onderscheidt van machines: vertalen is een vorm van kunst met een passie 😊
Geschreven door één van onze vertaalsters bij Vertaal.nl: Christiane.
“If you talk to a man in a language
he understands, that goes to his head.
If you talk to him in his language,
that goes to his heart.”
Nelson Mandela
Related Post :
